Podsumowanie zbiorów 2020

             Przedstawiamy uwagi dotyczące sezonu zbioru owoców jagody kamczackiej 2020. Był to trzeci sezon zbiorów na naszych młodych jeszcze plantacjach. Wszelkie przytoczone dane i opisy sytuacji dotyczą wyłącznie naszych plantacji zlokalizowanych w Muniakowicach, woj. Małopolskie. Dokładne dane liczbowe dotyczące tegorocznych zbiorów zaprezentujemy w tabeli.

Oto nasze spostrzeżenia i uwagi:

1. Po zbiorach, latem 2019 usunęliśmy z najstarszej części (ok. 3 ha) plantacji odmiany, których cechy użytkowe po raz kolejny nie potwierdziły się w naszych warunkach. Połowa tej plantacji została usunięta. Jesienią 2019, w miejsce usuniętych posadziliśmy odmiany: ‘Vostorg’, ‘Aurora’, ‘Honeybee’. Użyliśmy do nasadzenia roślin w z wielodoniczkek M-40,
2. W tym roku plonowała po raz pierwszy plantacja 8 ha, posadzona w jesieni 2017 i wiosną 2018, rosnąca 3. rok, oraz około 1,5 ha najstarszej plantacji rosnącej 5. rok,
3. Jesienią nie obserwowaliśmy kwitnienia kwiatów. Pomimo, że zima była wyjątkowo łagodna i wilgotna, rośliny dobrze ją zniosły, nie zanotowaliśmy rozwoju kwiatów zimą. Pąki szczytowe na pędach były jednak całą zimę powiększone, a pąki kwiatowe widoczne były już w lutym.  Początek lutego był ciepły, temperatury sięgały kilkunastu stopni powyżej zera. 1. lutego pszczoły dokonały oblotu wiosennego, temperatura powietrza osiągnęła 16^oC.
4. Kwitnienie zaczęło się w trzeciej dekadzie marca i trwało do pierwszych dni maja, dłużej niż w poprzednich latach. Dni podczas kwitnienia były ciepłe i słoneczne, doskonałe dla roślin i owadów zapylających, noce natomiast były chłodne lub nawet występowały spadki temperatury do –7^oC. Kwiatom te niskie temperatury nie zaszkodziły. Ilość zawiązków na krzewach zapowiadała bardzo dobry zbiór. Niestety, po kwitnieniu, w maju wystąpiły nocne przymrozki ze spadkami temperatury poniżej –5^oC i spowodowały opadanie zawiązków. W najzimniejszych miejscach 5-letniej plantacji opadły wszystkie zawiązki jagód. Najbardziej ucierpiały: ‘Jugana’ i ‘Vostorg’.  Odmiany kanadyjskie straciły mniej zawiązków, prawdopodobnie z powodu późniejszego kwitnienia i zawiązywania owoców. Na plantacji młodszej, zlokalizowanej wyżej, mającej 2 pełne lata, straty zawiązków były najmniejsze. Pomimo tego, plon był niższy od spodziewanego o 30–50%.
5. Owoce w 2020 roku były mniejsze a poziom Brix nie przekroczył 16^o. Zbiory rozpoczęły się 2 czerwca a zakończyły się 10 lipca.  Najwcześniej dojrzały owoce odmian: ‘Vostorg’, ‘Sinij Utes’, ‘Jugana’. Później dojrzały odmiany ‘Honeybee’, ‘Aurora’, ‘Boreal Beast’ i ‘Boreal Beauty’. Najpóźniej i po raz pierwszy owocowały odmiany amerykańskie, dane szczegółowe podajemy w tabeli.
6. W tym roku sprawdzaliśmy przydatność kolejnego kombajnu do mechanicznego zbioru owoców jagodowych. Był to holenderski Oxbo 930, użyczony nam dzięki uprzejmości firmy Daar, przeznaczony do zbioru borówki amerykańskiej. Jest to kombajn całorzędowy, napędzany z WOM ciągnika średniej mocy.  Oto nasze wnioski po zebraniu owoców z powierzchni ponad 4 hektarów:
7. dzięki możliwości precyzyjnej regulacji parametrów pracy kombajnu – możliwy okazał się zbiór wysokiej jakości owoców, nawet deserowych, bezpośrednio do plastikowych pojemników umieszczonych w większych, płaskich skrzynkach,
8. możliwy jest zbiór dwu, lub trzykrotny – ważne w wypadku odmian, których owoce nie dojrzewają jednocześnie lub gdy warunki pogodowe nie pozwalają na zbiór jednorazowy. Drugi i trzeci zbiór raczej będzie przeznaczony dla przetwórstwa,
9. elementy otrząsające nie uszkadzały krzewów, maszyna pracowała cicho, pracownicy szybko opanowali jej obsługę,
10. podczas otrząsania owoców z krzewów o wąskiej podstawie – ilość owoców, które spadły na ziemie była niewielka, nawet poniżej 5%. Natomiast otrząsając owoce z 5 letnich krzewów odmiany ‘Aurora’ czy ‘Vostorg’, które miały szeroką podstawę straty były większe, mogły dochodzić do 15–20%. Wniosek jest jeden – podczas zimowego cięcia należy dołożyć starań, aby krzewy były jak najwęższe w dolnej części a strefa owocowania była zlokalizowana jak najwyżej.  
11. po otrząśnięciu, owoce o wydłużonym kształcie zatrzymywały się na ruchomych płytach, na które opadły. Szczególnie owoce spłaszczone gorzej staczały się do transportera.  „Podniesienie” strefy owocowania na krzewach przez odpowiednie cięcie umożliwi zwiększenie kąta pochylenia ruchomych płytek wychwytujących i ułatwi staczanie się owoców do transportera zmniejszając ryzyko otarć i uszkodzeń mechanicznych.
12. podsumowując – ten model kombajnu działający sprawdził się podczas zbiorów owoców na naszej plantacji. Sądzimy, że po niewielkim przystosowaniu go do otrząsania owoców z krzewów jagody kamczackiej możliwe będzie mechaniczne zebranie owoców wysokiej jakości, z których część przeznaczona będzie do sprzedaży jako owoce deserowe.  

                         Dokładne dane liczbowe odnoszące się do poszczególnych odmian prezentujemy w tabeli zbiorczej w językach: polskim, rosyjskim i angielskim.

Opracowali: Justyna Kusibab-Mruk i Tadeusz Kusibab

Kraków, 10 lipca 2020 r.